تحقیق در مورد اقتصاد درایل بختیاری

لینک دانلود و خرید پایین توضیحات

دسته بندی : وورد

نوع فایل :  .doc ( قابل ویرایش و آماده پرینت )

تعداد صفحه : 16 صفحه

 قسمتی از متن .doc : 

اقتصاد درایل بختیاری

درشهریورماه 1320 عشایر بختیاری کوچ بزرگ و جمعی خود را ‎آغاز کردند و روستاهائی که طی این سالها بوجود آمده بودند بدست فراموشی سپرده شدند و اکنون ازبعضی اطاقهای آن‌ها فقط برای انبار استفاده میشود. با این کوچ جمعی تمام افراد خانواده در امر دامپروری شرکت جستند و توصعه دامپروری افزون شد. و تقویم کار سالانه و فصل ییلاق و قشلاق ایل بصورت منظم درآمد.

درحال حاضر ییلاق طوایف بختیاری در غرب استان اصفهان و قشلاق آنها درشرق استان خوزستان است و درة بازفت و کوه زردکوه حدفاصل آن. طوایف بختیاری از گرمسیر به سردسیر و بالعکس را باید از راههای طولانی و صعب‌العبور بگذرند. بعنوان مثال مسیری که طایفه باباهای از گرمسیر تا سردسیر و یا بالعکس همراه با دام طی میکند 170 کیلومتر است، و دامها در منطقه سردسیر برای تعلیف درحدود 30 کیلومتر ـ یعنی از کوهرنگ تا دامنه‌های زردکوه ـ و در گرمسیر در حدود 120 کیلومتر ـ یعنی از لالی (نزدیک مسجد سلیمان) تا شعبیه (نزدیک اهواز) ـ نقل مکان میکنند. تقویم زمانی این نقل مکانها بشرح زیر است:  از پانزدهم آذرماه تا اول فروردین‌ماه درشعبیه (اهواز) هستند.

از اول فروردین‌ماه تا اول اردیبهشت‌ماه در راه هستند تا به کوهرنگ برسند. از پانزدهم تیرماه تا اول مهرماه در دامنه‌های زردکوه هستند. از اول مهر تا پانزدهم آبان‌ماه در راه هستند تا به گرمسیر برسند. از پانزدهم آبان‌ماه تا 15 آذرماه در لامردان و لالی هستند. طبق مقرراتی که درایل بختیاری وجود دارد و بصورت یک سنت پایدار باقیمانده است درطول مسیر کوچ حدامثر زمان توقف عادی در منزلگاههای مسیر کوچ که مراتع دیگران است 24 ساعت میباشد. اگر گرفتاری از نوع دزدی اموال و دام پیش آید میتوانند 48 ساعت توقف کنندو اگر مریض داشته باشند میتوانند یک هفته دریک جا بمانند و در تمام این مدت توقف، دامها از مراتع همین منزلگاهها بهره خواهند برد. البته ایل درطول مسیر توقف‌های کوتاه مدت یک یا دو ساعته نیز دارد که به وارسی گله‌ها میپردازند که دامی مفقود نشده ویا به گله‌ای دیگر نرفته باشد.

 گفتیم که اساس اقتصاد در ایل، دام و تولیدات دامی است، مالیاتی نیز که چرخ رهبری ایل را در گذشته‌ها میگردانده است از فرآورده‌های دامی گرفته میشده تا حدی که در بافت اجتماعی و سیاسی ایل نیز اثر گذاشته است. کمااینکه طریقه گرفتن مالیات از فردفرد ایل موجب پیدایش دو گروه جدا ازهم بنامهای هفت‌لنگ و چهارلنگ شده است.

ایل بختیاری را خوانین وقت براساس میزان تولید فرآورده های دامی و بهتر و بدتر بودن مراتع و وسعت آن و کم و زیادبودن تعداد دام و همچنین تعداد نفراتی که درایل قدرت کارآئی در امر تولید دامی و پرورش آن داشته‌اند،‌برای گرفتن مالیات آن را به دو بخش تقسیم کرده‌اند. از یک بخش که دام زیادتر ومراتع بهتر داشته مالیات بیشتری میگرفته‌اند و ازبخش دیگر مالیات کمتر.

 واحد گرفتن مالیات دامی که در زمان سلطنت رضاشاه‌کبیر دریافت آن ملغی گردید درایل، مادیان تعیین شده است، و هر مادیان چهارلنگ (چهارپا) دارد. برای هر رأس مادیان سالانه مقداری پول معین بعنوان مالیات گرفته میشده است (طی سالهای متمادی از 10 ریال تا 30 ریال).

نسبت گرفتن مالیات ازبخش غنی‌تر ایل به مقیاس زیر بوده است: 20 رأس میش = یک رأس مادیان و برای هر رأس مادیان که چهارلنگ محسوب میشده بعنوان مثال 10 ریال مالیات سالانه. 20 رأس بز = یک رأس مادیان = 10 ریال مالیات سالانه. 4 رأس گاو = یک رأس مادیان = 10 ریال مالیات سالانه. 4 رأس خر = یک رأس مادیان = 10 ریال مالیات سالانه. یک رأس مادیان = یک رأس مادیان = 10 ریال مالیات سالانه. این جدول اساس گرفتن مالیات برای غنی‌ترین گروه ایل بوده است و چون یک رأس مادین آنها برابر با واحد گرفتن مالیات دامی یعنی چهارلنگ محسوب میشده بنام چهارلنگ هم معروف شده‌اند.

گروه دیگر که قدرت مالی کمتری داشته‌اند همین مقدار مالیات را به اندازه هفت‌لنگ مادیان میداده‌اند، یعنی دو رأس مادیان (هشت‌لنگ) منهای یک لنگ، یعنی هفت‌لنگ و بهمین نام هم معروف شده‌اند. بدین معنی که اگرکسی از گروه هفت‌فنگ 7 رأس مادیان داشت، درست باندازه 4 رأس مادیان گروه چهارلنگ مالیات میداد و این نسبت در مورد سایر حیوانات نیز بوده است،‌مطابق با جدول زیر:

 رأس بز = یک مادیان = 10 ریال مالیات سالانه.         

35 رأس میش = یک مادیان = 10 ریال مالیات سالانه.            

7 رأس گاو = یک مادیان = 10 ریال مالیات سالانه.      

7 رأس خر = یک مادیان = 10 ریال مالیات سالانه.      

یک رأس مادیان + سه‌لنگ مادیان دیگر یعنی 7 لنگ مادیان = یک رأس مادیان = 10 ریال مالیات سالانه.   و می‌بینیم که مثلأ در گوره چهارلنگ برای 20 رأس میش سالانه 10 ریال مالیات گرفته میشود، درصورتیکه در گروه هفت لنگ برای 35 رأس میش سالانه همان 10 ریال گرفته میشده است. البته حیوانان نازا مثل قاطر و حیوانات نر و بره‌ها و بزغاله‌ها و میش‌هائی که درآن سال نازا (قصر) بوده‌اند ـ یعنی کلیه حیواناتی که تولید مثل نمی‌کرده‌اند ـ ازاین مالیات دامی مستثنی بوده‌اند و در موقع سرشماری دامها (باصطلاح خودشان موقع "شاخ‌کردن") به حساب نمی‌آمده‌اند. درمورد همین مالیات گرفتن،‌خوانین بدلائل سیاسی در خود ایل، و نزدیکی و دوری طایفه‌ها به خوانین، بین طوایف فرق گذاشتند؛‌و امتیازاتی دادند و امتیازاتی گرفتند. مثلأ بعدها؛ دو رأس مادیان طایفه بابا احمدی یک رأس محسوب شد، و 4 رأس مادیان طایفه بهداروند یک رأس، و یک رأس مادیان طایفه باباهادی یک رأس به حساب آمد. هرچند که طایفه باباهادی جزو طوایف هفت لنگ است نه چهارلنگ.     

گرفتن مالیات توسط کلانتران ایل انجام میگرفت و علاوه براینکه این کلانتران ازطرف خوانین از پرداخت مالیات معاف بودند،‌بعد ازهر آمارگیری و گرفتن مالیات، 4 رأس بره، 4 رأس میش، چهارمن روغن، 60 تومان پول و 100 تا 200 من گندم حق کلانتری دریافت میداشتند.